Algemene aanwijzingen voor het zaaien
De meeste zaden doen niet moeilijk over de condities waaronder ze kunnen kiemen. Andere zijn kieskeuriger en hebben meer specifieke omstandigheden nodig. In de kiemlijst kun je van een heleboel meer en minder bekende sierplanten precies zien wat ze nodig hebben om te kunnen kiemen. Voor groenten is er een aparte zaaitabel.
Wanneer zaaien?
Het tijdstip om zaden te zaaien varieert van seizoen tot seizoen en hangt ook af van de streek waar wordt gezaaid. In een koud seizoen kan beter op een later tijdstip worden gezaaid omdat zaailingen last kunnen hebben van te koude omstandigheden. Planten die later worden gezaaid halen de vroeg gezaaide gemakkelijk in en worden uiteindelijk vaak sterker. Aan de kust, waar het 's winters vaak minder koud wordt, kan vroeger worden gezaaid dan in de rest van het land.
Zaaigrond
Het meest geschikt om in te zaaien is cocopeat vermengd met compost (verkrijgbaar bij de tuincentra). Een enkele zaad verlangt zuurdere grond; het beste kun je dan aarde voor rhododendrons of iets dergelijks gebruiken (ook bij de tuincentra). Dit wordt meestal op de verpakking en in zaaitabellen aangegeven. Grond waarin mest is verwerkt moet ten alle tijde worden vermeden omdat deze de jonge worteltjes verbrandt.
Licht- en donkerkiemers
Sommige zaden hebben licht nodig om te kunnen kiemen. Na het zaaien mogen ze niet worden afgedekt met een laagje aarde. Andere kiemen juist alleen in het donker en moeten na het zaaien extra worden afgedekt met bijvoorbeeld papier of aluminiumfolie. Na het kiemen moet dit wel worden weggehaald.
Het afdekken van zaden
Het afdekken van zaden kan op twee manieren gebeuren: ofwel met aarde, ofwel met vermiculiet. Vermiculiet bestaat uit een soort kleine korreltjes en is te koop bij de tuincentra. Het gebruik ervan geeft een beter resultaat dan het afdekken met aarde. Er is minder kans op "omvalziekte" en de zaailingen blijven schoner.
Gebruik nooit te veel afdekking. De regel is zo'n beetje hetzelfde als bij het planten van bloembollen: de dikte van de afdeklaag is ongeveer gelijk aan de grootte van de zaden.
Wanneer je er niet zeker van bent of zaden moeten worden afgedekt, dan is er een soort algemene regel: wanneer je de zaden niet meer kunt zien als je ze op de aarde hebt gestrooid, dan hoef je ze niet af te dekken. Anders wel. Er zijn enkele uitzonderingen op deze regel: grotere zaden als die van de Eryngium en Aquilegia's moeten niet worden afgedekt.
Uitdroging
Het uitdrogen van zaaisels moet te allen tijde worden voorkomen. Het beste kan worden gezaaid in potjes die worden afgesloten met een plastic zakje. Na kieming moet dit zakje worden verwijderd.
Omvalziekte
Bij de omvalziekte verwelken de steeltjes van zaailingen aan de basis waardoor de plantjes omvallen en sterven. Dit wordt veroorzaakt door een schimmel die zich in te natte grond en in een te warme omgeving kan ontwikkelen. Zorg ervoor dat kiemplantjes niet te warm, te donker of te dicht op elkaar staan en geef ze niet te veel water. Als je kunt, zet de zaaibakjes dan in een plastic bak of schotel en geef van onderaf water, dit maakt een groot verschil. Gebruik zaaigrond maar één keer en gooi het daarna weg. Hygiène is heel erg belangrijk!